RSI klachten

We hebben er allemaal wel eens van gehoord: mensen die kampen met een ‘RSI arm’ of een ‘RSI pols’. Maar wat is dat eigenlijk, ‘RSI’? Welke symptomen komen hierbij kijken en hoe krijg je RSI? Je vindt alle informatie over deze aandoening op deze pagina.

Wat is RSI

RSI is de afkorting voor Repetitive Strain Injury, ofwel letterlijk ‘klachten als gevolg van repetitieve bewegingen’. In de praktijk wordt onder RSI veel meer geschaard dan alleen klachten die het gevolg zijn van repetitieve bewegingen. Het gaat bij RSI in ieder geval altijd om klachten aan de bovenste extremiteiten, dus de armen, ellebogen, polsen, handen, vingers én klachten aan de bovenrug, nek- en het schoudergebied. RSI wordt daarom tegenwoordig ook wel KANS-klachten genoemd. KANS staat voor Klachten aan de Armen, Nek en Schouders. Die term is in principe ook meer in lijn met de aandoening.

RSI klachten kunnen ontstaan door:

• Repeterende bewegingen
• Het langdurig aannemen van een statische houding
• Een verdraaide of ongemakkelijke houding
• Uitoefenen van kracht
• Ondergaan van trillingen
• Gebrek aan afwisseling in het werk

RSI ontstaat nooit in één keer. Het is iets dat geleidelijk aan ontstaat. De inhoud van de (werk)taken die je uitvoert heeft voor een groot deel invloed erop of je veel RSI-gevoelige handelingen uitvoert. RSI komt in veel verschillende beroepsgroepen voor. Denk bijvoorbeeld aan kappers, musici en slagers. Bij beeldschermwerkers komen RSI-klachten echter het meest voor. Beeldschermwerk gaat immers gepaard met veel herhaaldelijke bewegingen, zoals muizen en typen. Naast werknemers die beeldschermwerk verrichten, komt RSI daardoor ook veel voor bij scholieren en studenten.

Klachten zoals een muisarm, pijnlijke duimmuis, tenniselleboog en triggerfinger zijn allemaal vormen van RSI. RSI is een parapluterm waar deze en nog veel meer aandoeningen onder vallen.

RSI symptomen

Meestal gaat RSI gepaard met pijnklachten. Denk hierbij aan lokale pijn zoals pijn in de armen, polsen, handen, schouders. Vooral draaien, buigen en bewegen zijn provocerende bewegingen. Naast lokale pijnklachten, kunnen ook hoofdpijn en nekpijn RSI-symptomen zijn.

RSI kan -naast deze pijnklachten- ook gepaard gaan met spierspanning, stijfheid, tintelingen, verkrampingen, zwelling, krachtverlies, een doof gevoel in de vingers, verkleuring van de huid en zelfs uitvalsverschijnselen (dingen plotseling uit je handen laten vallen). Ook overgevoeligheid voor warmte, kou en aanraking kunnen optreden.

Naast fysieke klachten kan RSI ook leiden tot mentale klachten: aldoor pijn ervaren heeft negatieve gevolgen voor het algemeen welbevinden en daardoor ook voor je humeur. Dat kan leiden tot emotionele overgevoeligheid en prikkelbaarheid.

Veelvoorkomende RSI klachten

Zoals reeds gesteld: RSI is een parapluterm waar veel aandoeningen onder vallen. Alle aandoeningen benoemen en beschrijven voert te ver. We zullen daarom ingaan op een aantal veelvoorkomende klachten:

Tenniselleboog

Bij een tenniselleboog kampt men met pijnklachten aan de buitenzijde van de elleboog, waarbij soms uitstraling optreedt naar de onderarm en pols. De klachten treden op, wanneer de strekspieren van de pols en hand (extensoren) worden aangespannen. Dat komt bijvoorbeeld voor wanneer we iets willen oppakken. Naast strekbewegingen is ook het aanraken van de aanhechtingen van de strekspieren pijnlijk. Een tenniselleboog vindt vaak zijn oorzaak in het veelvuldig uitvoeren van bewegingen zoals wringen (bij huishoudelijk werk) en uiteraard: tennissen. Een tenniselleboog kan soms maanden aanhouden, maar gaat meestal vanzelf weer over wanneer overbelasting wordt vermeden.

Muisarm

Meer informatie over de aandoening muisarm lees je hier.

Carpaal-tunnelsyndroom

Bij het carpaal-tunnelsyndroom ontstaan pijnklachten als gevolg van een beknelling van een zenuw (nervus medianus) die loopt vanuit de arm, via de pols naar de hand. In de pols loopt deze zenuw door de carpale tunnel. Dat verklaart de naam van deze aandoening. Carpaal-tunnelsyndroom gaat gepaard met een dof, tintelend of pijnlijk gevoel in de hand. De pijn treedt vooral op ter hoogte van de handpalm, de duim, wijsvinger en middelvinger (dat zijn de vingers waar de nervus medianus heen loopt). Vaak komt het carpaal-tunnelsyndroom aan beide handen voor. Activiteiten die de klachten provoceren zijn bijvoorbeeld fietsen, autorijden, haren kammen en groenten snijden. Hormonen kunnen een oorzaak zijn van het ontstaan van dit syndroom; de hormonen kunnen leiden tot bindweefselzwelling, waardoor beknelling optreedt. Dit syndroom komt sneller voor tijdens de zwangerschap, de overgang en bij personen met een te langzaam werkende schildklier of overproductie van groeihormoon. De beknelling moet vaak operatief worden verholpen.

Slijmbeursontsteking

Zoals de naam al aangeeft, is een slijmbeursontsteking (ook wel Bursitis) een ontsteking van een slijmbeurs. Slijmbeurzen zorgen ervoor dat in het lichaam geen wrijving ontstaat en dat krachten worden opgevangen; het is een soort schokdemper. Slijmbeursontstekingen komen vaak voor in de schouder, elleboog en pols. Een slijmbeursontsteking gaat gepaard met pijnklachten, lokale zwelling en een warm gevoel lokaal. Ook wordt bewegen moeilijker. Deze ontsteking houdt over het algemeen enkele maanden aan. Voldoende rust houden en overbelasting voorkomen zijn belangrijk om de ontsteking te verhelpen. Een slijmbeursontsteking kan ook optreden ter hoogte van de knieën, enkels en heupen.

Peesontsteking

Bij een peesontsteking (ook wel tendinitis) is een pees ontstoken. Pezen verbinden spieren met botten. Een peesontsteking kan optreden door overbelasting. Door deze overbelasting kunnen kleine scheurtjes ontstaan in de pees. Bij dit type ontsteking voel je lokaal pijn en irritatie, waar de pees de spier met het bot verbindt. Ook kan lokale zwelling, een warm gevoel en ochtendstijfheid optreden. Een tenniselleboog is een vorm van peesontsteking. Ook in de pols en schouder komt een peesontsteking vaker voor. Bij een peesontsteking is het belangrijk dat je wel blijft bewegen, maar overbelasting voorkomt. Meestal gaat een peesontsteking vanzelf weer over. Een peesontsteking kan ook optreden ter hoogte van de knieën, enkels en heupen.

Frozen shoulder

Een frozen shoulder, ook wel stijve schouder, kan veel oorzaken hebben, zoals trauma (een val op de schouder of een breuk van de schouder/ sleutelbeen), diabetes, de ziekte van Parkinson en stress. De belangrijkste oorzaak is dat je de schouder niet meer beweegt (niet meer durft te bewegen). Een frozen shoulder begint met pijn rondom het schoudergewricht, waarbij uitstraling kan optreden naar de bovenarm. De manier om van een frozen shoulder af te komen, is door juist wél te bewegen en oefeningen te doen. Repetitieve bewegingen moeten ook voorkomen worden. Een frozen shoulder kan lang aanhouden, tot zelfs langer dan een jaar. De aandoening gaat vaak vanzelf weer over.

Aspecifieke RSI

Soms kun je ook kampen met een RSI pols of een RSI pols zonder dat er een aanwijsbare oorzaak is. In dat geval spreken we van aspecifieke RSI.

Wat doen bij RSI?

Heb je het idee dat dat je kampt met RSI klachten? Bezoek dan allereerst je huisarts en bedenk je welke handelingen mogelijk hebben kunnen leiden tot de klachten. Die handelingen moeten worden vermeden ofwel op een andere manier worden uitgevoerd.

Bij beeldschermwerk kan het anders inrichten van de werkplek, het anders uitvoeren van de werkzaamheden of kiezen voor andere invoermiddelen (muis/ toetsenbord) bijvoorbeeld zorgen voor een behoorlijke klachtenvermindering. Ervaar je zelf RSI symptomen en je wilt advies over hoe je het beste kunt werken, of hoe je het beste je werkplek kunt inrichten? Neem dan gerust eens contact met ons op voor een werkplekonderzoek. Tijdens een werkplekonderzoek onderzoeken we of er een link is tussen de klachten en het werk/ de werkplek. We stellen de werkplek geheel in (rekening houdend met de klachten) en adviseren hoe je het best kunt werken. Ook kijken we of er eventueel andere middelen nodig zijn om klachtenvrij te kunnen werken en adviseren we je gericht welke middelen je het best kunt kiezen. Bijvoorbeeld een ergonomisch toetsenbord, een ergonomische muis, documenthouder of een onderarmsteun.

RSI klachten voorkomen

RSI klachten voorkomen is uiteraard altijd beter dan genezen. We geven je dan ook graag een aantal tips hoe je het optreden van RSI kunt voorkomen:

Neem op tijd actie

Merk je dat klachten die gelijkenis tonen met RSI zich beginnen te ontwikkelen? Neem dan direct actie en blijf er niet mee lopen. RSI klachten kunnen vanzelf weer wegtrekken wanneer je vroegtijdig rustiger aan gaat doen en de belastende handelingen vermijdt of anders uitvoert.

Variëren, variëren, variëren

Is het nodig dat je belastende repetitieve handelingen moet uitvoeren? Kijk dan of je deze werkzaamheden kunt afwisselen met andere werkzaamheden. Is dat niet mogelijk, omdat je bijvoorbeeld de hele dag beeldschermwerk moet verrichten? Neem dan met regelmaat micropauzes om het lichaam te ontlasten. Gezien we als Nederlanders sowieso al te veel zitten, is het raadzaam om ieder half uur minstens 2 minuten even op te staan en niet de werkzaamheden uit te voeren. In die twee minuten kun je even overleggen met een collega, koffie halen, toiletpauze, etc.

Gebruik de juiste middelen

De middelen die je gebruikt hebben er grote invloed op of je RSI ontwikkelt. Kies bijvoorbeeld als kapper de juiste schaar, gebruik als telefoniste een headset, gebruik in de bloemendetailhandel een ontbladermachine i.p.v. handmatig werken met een mesje en gebruik als beeldschermwerker een goede muis en een goed toetsenbord. Ook een goede tip: houd een smartphone, tablet of boek niet continu vast wanneer je het gebruikt. Deze middelen kun je bijvoorbeeld handig gebruiken in combinatie met een Mükava ergonomisch tafeltje.

Een goede lichaamshouding

De beste houding is de volgende: probeer vaak te ‘verzitten’ en regelmatig op te staan. Te weinig beweging en een slechte lichaamshouding kunnen bijdragen aan het ontstaan van RSI. Immers: je armen, nek en schouders zijn allemaal bevestigd aan je wervelkolom. Een slechte positie van de wervelkolom tijdens het zitten heeft direct invloed op de andere structuren. Goed recht zitten of nog beter, als het kan, neem de juiste zithouding aan.

Een goede werkplek is het halve werk

Een goede werkplek stimuleert je vanzelf om te variëren van houding, regelmatig op te staan en een goede zithouding aan te nemen. Hoe dan? IntelliDesk bureaus geven bijvoorbeeld meldingen op je bureaublad: tijd om van positie te wisselen! Vervolgens kun je je bureau verstellen van zitten naar staan (of andersom) met één klik op de knop. Backapp Balansstoelen hebben geen rugleuning en een bal aan de onderzijde. Het ontbreken van de rugleuning en de instelbare onbalans zorgen voor prikkelingen om te bewegen. Zo hebben we nog veel meer middelen die je actief laat werken.

Laat je eens door ons adviseren in ons zitlab in Kerkrade. Dan kijken we zelf hoe we de klachten kunnen verhelpen of voorkomen!